Aandoening uitgelicht: alles over oedeem
Oedeem is de medische term voor vochtophoping in het weefsel waar dit vocht normaal gesproken niet of nauwelijks aanwezig is. Dat leidt meestal tot een zichtbare zwelling, die erg vervelend en zelfs als pijnlijk kan worden ervaren. Maar het kan ook leiden tot benauwdheid of vermoeidheid. Hoe komt dat en wat kun je eraan doen? We hebben de meest voorkomende vragen én antwoorden over deze aandoening – en de eventuele behandeling ervan – voor je op een rijtje gezet.
Hoe ontstaat oedeem?
Oedeem ontstaat als kleine bloed- of lymfevaten vocht lekken in de naastgelegen weefsels. Dat kan verschillende oorzaken hebben:
- beschadigd of geblokkeerd lymfevat
- verminderde pompfunctie van het hart
- lever- en nieraandoeningen
- kneuzing
- operatie
- bestraling
- beschadigd of geblokkeerd bloedvat
Is de aandoening altijd blijvend?
Nee, het kan ook gewoon weer over gaan – bijvoorbeeld bij een kneuzing of na een operatie – en soms is er met medicatie iets aan te doen – zoals bij hart-, lever- en nieraandoeningen of bij een (deels) verstopt bloedvat. Maar oedeem kan ook een chronische vorm aannemen, wanneer een bloed- of lymfevat (deels) is geblokkeerd door een litteken of bestraling. Een bekend voorbeeld daarvan is de blijvende schade die nogal eens wordt aangericht door de behandeling tegen (borst)kanker.
Wat kun je eraan doen?
Wanneer de vochtophoping is ontstaan als gevolg van een kneuzing of operatie gaat het meestal vanzelf weer over. Maar chronisch oedeem is vrijwel altijd blijvend van aard en moet behandeld worden. Als je dat niet doet, zal het gezwollen weefsel verharden en kunnen er allerlei vervelende en pijnlijke huidaandoeningen ontstaan. Slagaders, aders, gewrichten en spieren in het bewuste gebied zullen te maken krijgen met een verminderde elasticiteit waardoor de aanvoer van zuurstof en voedingsstoffen en afvoer van afvalstoffen minder goed verloopt. Dat zorgt er onder meer voor dat wondjes minder snel genezen. Een oedeemfysiotherapeut kan daar verandering in brengen.
Met welke klachten kun je bij de oedeemfysiotherapeut terecht?
- dikke gezwollen voeten, enkels of benen
- etalagebenen
- vocht in borst en/of arm na borstkanker
- bewegingsbeperkingen in de schouder na borstkanker
- vochtophoping na een operatie
- moe of zwaar gevoel, of pijnklachten en tintelingen in armen of benen
- kortademigheid en hoesten
- onverklaarbare gewichtstoename
Waaruit bestaat de behandeling?
Afhankelijk van de oorzaak van de aandoening en hoe het is ontstaan, zijn er verschillende technieken en behandelingen die de oedeemfysiotherapeut kan inzetten om de overtollige vochtophoping te verminderen. Hierbij kun je denken aan oefentherapie, speciale massagetechnieken en hulpmiddelen zoals bandages, tape en therapeutische kousen. Maar ook is er aandacht voor huidverzorging, littekenbehandeling en adviezen en gebruik van materialen, zodat je eraan kunt meewerken om de vochtophoping onder controle te houden.
Wat zijn de voordelen van oedeemfysiotherapie?
Doordat de oedeemfysiotherapeut ervoor zorgt dat overtollig vocht wordt afgevoerd, blijft het omliggende weefsel soepeler. Daardoor kun je beter bewegen en voelt je huid minder strak en pijnlijk aan.
Kan ik hiervoor ook bij MCZ terecht?
Jazeker, want oedeemfysiotherapie is één van onze specialisaties, evenals oncologiefysiotherapie. Een combinatie van beide kan van toegevoegde waarde zijn tijdens of na je behandelingen tegen kanker. Maar ook als het oedeem door een andere aandoening wordt veroorzaakt, ben je bij ons aan het juiste adres. Maak zo snel mogelijk een afspraak.